ตากุ้งยิงคืออะไร?
ตากุ้งยิง คือก้อนแดงที่เจ็บบริเวณเปลือกตา คล้ายสิวเล็ก ๆ เกิดจากต่อมไขมันที่เปลือกตาอุดตันและอักเสบ ทำให้มีอาการบวมและระคายเคือง ถ้าก้อนอักเสบหายเจ็บแต่ยังคงเป็นก้อนแข็ง ๆ อยู่ เรียกว่า Chalazion ก้อนชนิดนี้มักไม่เจ็บ แต่เห็นเป็นก้อนที่เปลือกตาอย่างชัดเจน
อาการที่พบได้
- ก้อนแดงหรือก้อนนูนที่เปลือกตา
- เปลือกตาบวมเป็นหย่อม ๆ
- รู้สึกเหมือนมีอะไรอยู่ในตา (ระคายเคือง)
- น้ำตาไหลหรือแสบตา
- มีสะเก็ดหรือรังแคเกาะที่ขนตา
สาเหตุ
ที่เปลือกตามีต่อมไขมันเล็ก ๆ หลายต่อม ถ้าไขมันเหนียวหรือข้นเกินไปจะทำให้ต่อมอุดตัน เกิดเป็นก้อนได้ง่าย ปัจจัยเสี่ยง ได้แก่
- การอักเสบเรื้อรังของเปลือกตา (Blepharitis) หรือโรคผิวหนัง rosacea
- ขยี้ตาบ่อย ๆ
- ล้างเครื่องสำอางไม่สะอาด
- ผิวมันหรือมีรังแค
การรักษา
การดูแลเบื้องต้น
- ประคบอุ่นด้วยผ้าชุบน้ำอุ่นวันละหลายครั้ง ครั้งละ 10–15 นาที
- ทำความสะอาดเปลือกตาด้วยน้ำสบู่เด็กเจือจางหรือผ้าเช็ดเปลือกตาเฉพาะ
- ห้ามบีบหรือกดก้อน
- ใช้น้ำตาเทียมหากรู้สึกตาแห้ง
การรักษาทางการแพทย์
หากก้อนไม่ยุบ เจ็บมาก หรือเป็นซ้ำบ่อย:
- อาจใช้ยาหยอดตาหรือยาขี้ผึ้งยาปฏิชีวนะ
- ฉีดยาสเตียรอยด์เพื่อลดการอักเสบ
- กรณีที่ก้อนใหญ่หรือไม่หายเอง อาจต้องผ่าตัดเล็กเพื่อระบายออก
ข้อควรระวัง
ส่วนใหญ่ก้อนไม่อันตรายและหายได้เอง แต่บางครั้งอาจกลับมาเป็นซ้ำ หรือเหลือแผลเป็นเล็ก ๆ การรักษาโดยหัตถการมีความเสี่ยงเล็กน้อย เช่น เลือดออก ติดเชื้อ หรือก้อนกลับมาใหม่
สรุป
ตากุ้งยิง เป็นภาวะที่พบบ่อยและไม่อันตรายมากนัก การประคบอุ่นและดูแลความสะอาดเปลือกตามักช่วยให้หายได้เอง หากก้อนไม่หายหรือเป็นบ่อย ควรพบจักษุแพทย์เฉพาะทางสาขาศัลยกรรมจักษุตกแต่งและเสริมสร้าง เพื่อพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมต่อไป